نقش مواد اولیه در تولید دارو با کیفیت

پیشرفت تکنولوژی، نوآوری در تحقیق، توسعه و تقاضای روزافزون به مواد اولیه دارویی در سال های اخیر علت پیشروی این صنعت در بازار اقتصادی است. صنایع داروسازی و مواد اولیه دارویی از لحاظ کیفیت و الزامات قانونی دارای محدودیت های بسیار زیادی می باشند. از این رو نسبت به دیگر صنایع دارای عملکردهای متفاوت خواهند بود. صنعت داروسازی در تمامی مراحل تولید، نگهداری و توزیع به دقت و مراقبت بالایی نیاز دارد. تهیه مواد اولیه دارویی باکیفیت از مهمترین و اساسی ترین مراحل محسوب می شود. در ادامه با انواع مواد اولیه دارویی بیشتر آشنا خواهیم شد.

02188282482 - 09124644316 - 02188282483 

انواع مواد اولیه دارویی

به طور کلی به محصولاتی که دارای ماده یا مخلوطی از مواد اولیه دارویی باشند، دارو گفته می شود. انواع مواد اولیه دارویی به نحوی مورد استفاده قرار می گیرند که تاثیر قابل توجهی در درمان بیماری و رفع مشکلات جسمی و روانی داشته باشند. می توان گقت که مواد اولیه معدنی، گیاهی، جانوری، مصنوعی و نیمه مصنوعی منشا اصلی داروها را تشکیل می دهند. این مواد به طور کلی به دو گروه مواد اولیه دارویی فعال و غیر فعال طبقه بندی می شوند.
هیدروکلریک اسید و سود سوزآور یا هیدروکسید سدیم را به عنوان محبوب ترین مواد اولیه دارویی می شناسند. این مواد شیمیایی اغلب برای تولید داروهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این دو ماده اولیه دارویی به عنوان تنظیم کننده pH، کاتالیزور واکنش های شیمیایی و کاهش دهنده ها مورد استفاده قرار می گیرند. این مواد اولیه دارویی برای تولید مواد شیمیایی دیگر از جمله اسکوربیک اسید، پارا آمینوبنزوئیک اسید و سالیسیلیک اسید نیز بکار می روند.

اتصال دهنده های دارویی

اتصال دهنده ها یکی از انواع مواد اولیه دارویی هستند که دارای خاصیت چسبندگی می باشند و برای برقراری اتصال و یکپارچگی مواد تشکیل دهنده داروها مورد استفاده قرار می گیرند. به منظور فشرده سازی قرص ها و افزایش انسجام مواد دارویی اتصال دهنده ها کاربرد دارند. اتصال دهنده به صورت مواد خشک و محلول وجود دارد اما نوع محلول آن عملکرد موثرتری خواهد داشت. به طور کلی می توان گفت اتصال دهنده ها شامل موارد زیر هستند:
•    چسب طبیعی
•    پلیمر مصنوعی و نیمه مصنوعی
•    قندها
اتصال دهنده ها به عنوان مواد اولیه دارویی شامل ژلاتین، پلیمرها، گوار، پکتین، آمیلوم، ساکروز، شربت ذرت، گیره، آلژینات سدیم و آلومینیوم منیزیم سیلیکات هستند.

تجزیه کننده های دارویی

تاثیر زیستی داروها به جذب مناسب آن ها وابسته می باشد و برای اینکه دارو به راحتی جذب شود باید در مایعات موجود در دستگاه گوارش حل شود که این کار توسط تجزیه کننده های دارویی صورت می پذیرد. به طور کلی می توان گفت حلالیت هر دارو به موارد زیر بستگی دارد.
•    سرعت تجزیه
•    انحلال آن

به طور کلی از مجموع 1431 مولکول موجود در فهرست دارویی ایران، 8/ 13درصد تعداد مولکول‌های موثره شیمیایی توسط صنعت تولید مواد اولیه دارویی در کشور تولید می‌شود. برخلاف ادعای سندیکای تولید مواد اولیه دارو، مبنی بر تامین بیش از 71درصد نیاز بازار داخلی، میزان تامین ریالی صنعت تولید داخل از کل بازار مواد اولیه دارو و ملزومات بسته‌بندی در سال 1399 به لحاظ حجمی معادل 1/ 25درصد و به لحاظ ریالی معادل 1/ 23‌درصد بوده است. حدود 55درصد از مولکول‌های تولید شده در این صنعت در دسته مولکول‌های غیرضروری و بیشتر بر اساس مواد موثر پرفروش و پرسود (نه الزاما برای داروهای ضروری) قرار می‌گیرند.